Eddie Adams’ın Vietnam Savaşı Fotoğrafı; Fotoğraftan Sonra Ne Oldu?
Fotoğraf muhabiri Eddie Adams, Vietnam Savaşı sırasında, fotoğraf dünyasının en ünlü fotoğraflarından birini çekti; Nguyen Ngoc Loan tarafından infaz edilen bir Vietnam’lı…
Bu fotoğraf Eddie Adams’a çok büyük bir ün getirip, adını tüm dünyaya duyurmasını sağlasa da, bu fotoğraf sayesinde kamuoyunun Vietnam Savaşı hakkındaki görüşlerini değiştirecekti.
1 Şubat 1968’de, Tet Saldırısının ikinci gününde, Güney Vietnamlı askerler eli bağlı şekilde bir Viet Cong gerillası getirirler. Polis Şefi Nguyen Ngoc Loan, Guyen Van Lem isimli korkmuş gerillaya silah doğrultunca, orada bulunan Eddie Adams ve kameramanı bunun sıradan bir sorgu ve göz dağı vermek olduğunu düşünürlerken, polis Şefi Loan, gerillayı oracıkta başından vurarak infaz eder. Eddie Adams ve kameramanı, adamın gözlerinin önünde infaz edilmesinin şokunu yaşarken, tarihe geçecek görüntüler kaydettiklerinin farkına da varmışlardır.
Adams’ın fotoğrafı, çekildikten bir gün sonra New York Times’ da yayınlanır ve ardından tüm dünyaya yayılır. Bu fotoğraf savaş karşıtı kampanyalarda kullanılan en bilindik fotoğraflardan biri olur ve Vietnam’da neler olduğuna dair ABD kamuoyunda da ilk tartışmaların yapılmasına yol açar. Eddie Adams da bu fotoğraf sayesinde 1969 yılında Pulitzer ödülü alır. Olay anında Adams’ın yanında bulunan kameramanı Vo Suu tarafından videosu da çekilmiştir ancak, olayın fotoğrafı kadar çok ses getirmez. Aslında bu durum fotoğrafın videoya karşı kazandığı ender zaferlerden birisidir.
Fotoğrafın kahramanlarına ne oldu?
Vurulan Viet cong gerillası Guyen, bir çok polisi ve ailelerini öldürmekle suçlanıyordu. Hatta öldürdüğü polis memurlarından birisi, onu vuran Nguyen’ın en yakın arkadaşlarından birisiydi. Guyen vurulur vurulmaz hayatını oracıkta kaybetti…
Fotoğrafın hayat sonlandıran, güçlü karakteri ulusal polisi Nguyen Ngoc Loan’ın hayatı da bir anlamda oracıkta son bulur. Fotoğrafın çekildiği tarihten birkaç ay sonra, bir makineli tüfek ile vurulur ve bacağını kaybeder. Saygon’un düşmesi sonrasında 1975’te Vietnam’ı terkedip, Amerika’ya yerleşir ve bir pizza dükkanı açar. Fakat 1991’de kimliği ifşa olur ve dükkanı kapatmak zorunda kalır. Fotoğrafçı Eddie Adams düzenli olarak adamı ziyaret eder, son ziyaretinde pizza restoranın tuvalet kapısında şu yazıyı görmüştür “We know who you are, fucker“
Eddie Adams, Pulitzer ödülünü kazandıktan sonra NY Times’a fotoğrafı hakkında şunları söyler;
“General, Viet Kong’luyu öldürdü, ben de kameramla generali öldürdüm. Fotoğraf hala dünyadaki en güzel silah. İçinde manipulasyon olmadan fotoğraf yalan söylese bile, insanlar o fotoğrafa inanır. Aslında onlar yarı gerçekliktir. Fotoğrafımın söyleyemediği şudur: Eğer o sıcak günde, o yerde, o zamanda ve birkaç Amerikan askerini öldürmüş çok kötü bir adamı yakalayan generalin yerinde olsaydınız siz ne yapardınız”
